zaterdag 13 mei 2017

faire un tabac

een enorm succes zijn, het helemaal maken
('een tabak maken')

Toen de tabak in de zeventiende eeuw in de mode kwam, werden er vooral heilzame effecten aan toegedicht. Nog in Molières Dom Juan werd het gezien als een wondermiddel tegen alle kwalen. Inmiddels weten we beter.
Maar de uitdrukking heeft in feite niets met het woord tabac te maken, althans niet met het woord voor de tabaksplant. Een tabac (uitspraak: [taba]) zoals in passer à tabac ('een klap verkopen') is ook een 'klap in je gezicht' en dat komt van het werkwoord tabasser, uit het Occitaans (Provençaals) afkomstig, dat 'een klap verkopen' betekent. Een afgeleide betekenis hiervan is 'veel lawaai maken'. De uitspraak van de woorden tabac en tabas [taba] is dezelfde en dat heeft tot de verwarring geleid. 
Het lawaai van de donder (un coup de tabac) is te vergelijken met dat van een 'donderend applaus' en dat is weer wat iemand die een enorm succes heeft, ontvangt: il fait un tabac. 

volgende keer
Hoe vertaal je 'werk' in het Frans?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten