('Laat me de tros los!)
Voordat ik deze uitdrukking bespreek, kijken we eerst naar een variant, die weer een variant is op een andere variant...
Met dezelfde betekenis hoor je namelijk ook wel lâche-moi les baskets! (lett. 'laat mijn (gym)schoenen los'). Die baskets zijn in de twintigste eeuw in de uitdrukking terechtgekomen omdat niemand meer vertrouwd was met het oorspronkelijke kledingstuk in de uitdrukking: les basques, dat stond voor 'jaspanden, slippen'. Iemand die niet van iemand anders af te slaan is est toujours pendu aux basques de quelqu'un ('hangt altijd vast aan de slippen van de jas') en als je dat helemaal zat was, kon je zeggen: lâche-moi les basques ! In plaats van être pendu aux basques kon je ook zeggen coller aux basques ('vastplakken aan de jaspanden'), wat in de vorige eeuw steeds meer verstaan werd als coller aux baskets en vandaar dus ook lâche-moi les baskets als je daar helemaal gek van werd.
Nu dan van de jaspanden via de gymschoenen naar de druiventros. Tja, het zal weer eens niet zo zijn: in het bargoens staat de druiventros ook weer voor de mannelijke edele delen, net zoals bij ons het klokkenspel en daar moet iemand ook niet te lang aan vast blijven hangen natuurlijk. Waarschijnlijk heeft overigens het woord grappin ('(enter)haak') en de zegswijze mettre le grappin sur ('(beet)pakken, aan de haak slaan') meegespeeld bij het ontstaan van deze uitdrukking.
volgende keer
Hoe ga je in het Frans vol op de rem staan?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten