(lett. 'vechten als voddenrapers')
Een van mijn leerlingen wilde weten hoe je in het Frans iemand uitmaakt voor 'viswijf'. Laten we maar hopen dat dat niet was om het tegen een van zijn klasgenoten in te zetten... Het antwoord is echter niet eenduidig. Een 'viswijf' laat zich in het Frans het best vertalen als poissarde, de vulgaire variant van poissonnière ('visvrouw, visverkoopster'). Met het achtervoegsel -ard kun je aan woorden namelijk een pejoratieve (slechte) betekenis geven. Denk aan woorden als bâtard ('bastaard'), bavard ('kletsmeier'), ringard ('kluns'). Bij het woord poissonnière denkt een Fransman aan de professionele activiteit die zij verricht (vis verkopen), bij het woord poissarde doemt al snel het beeld op van een ongemanierd, niet op haar mondje gevallen viswijf en je kunt dus ook in het Frans zeggen: Elle a le ton, les manières, la voix d'une poissarde ('Zij heeft de toon, de manieren, de stem van een viswijf'). Maar onze uitdrukking 'schelden/tekeergaan/vechten als viswijven' heeft in het Frans betrekking op een andere, inmiddels verdwenen beroepsgroep, die van de voddenrapers, de chiffonniers.
Vroeger liepen deze voddenrapers met hun karren door de straten van steden en dorpen om oude lappen te verzamelen die konden worden gerycled tot papier. Omdat deze mensen voor hun levensonderhoud volledig afhankelijk waren van de opbrengst van dit werk en er veel kapers op de kust waren, verdedigden zij hun handel met hand en tand en daarbij wilden ze met elkaar nog wel eens op de vuist gaan en sloegen zij regelmatig onkuise taal uit, zoals ook moge blijken uit dit oude kleurprentje dat je kon krijgen bij chocolade van een gerenommeerd merk.
volgende keer
Wij kunnen soms als een blad aan een boom omslaan. Maar hoe doe je dat op zijn Frans?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten