vrijdag 29 maart 2024

brûler le pavé

rennen / hard gaan
('het wegdek verbranden')

Als ik hier in de zomer uit het raam kijk, dan zie ik de gemeente wel eens het onkruid tussen de kinderkopjes van de Binnenhavenkades wegbranden. Echt hard gaat dat niet. Je moet dan ook eerder denken aan de tijd van voor de auto, toen paardenkoetsen over de weg reden. Als dat in volle vaart ging, konden er door het contact van de ijzeren paardenhoeven en de met ijzer omrande koetswielen met het wegdek soms vonken ontstaan.

volgende keer:
hebben we gedragsproblemen...

donderdag 28 maart 2024

vivre aux crochets de quelqu'un

op iemands kosten leven
('aan iemands haken leven')

Een crochet is een 'haak' of ook wel een 'haakpen'. Begin zeventiende eeuw bestond de uitdrukking être sur lescrochets de quelqu'un en die betekende 'aan iemands rug hangen' oftewel 'van iemand afhankelijk zijn'. De parasitaire connotatie 'op iemands kosten leven' is er twee eeuwen later bij gekomen. Een gewaarschuwd man telt voor twee: pas goed op als je iemand aan de haak slaat...

volgende keer:
steken we het wegdek in brand...

woensdag 27 maart 2024

abondance de biens ne nuit pas

overvloed is geen plaag / baat het niet dan schaadt het niet
('overvloed van goederen schaadt niet')

Er kan altijd nog wel een beetje bij. Ook al heb je al meer dan genoeg van iets, je weet maar nooit. Baat het niet, dan schaadt het niet... De uitdrukking is trouwens een vertaling uit het Latijn: quod abundat non vitiat ('wat in overvloed aanwezig is, verontreinigt niet').

volgende keer:
slaan we iemand aan de haak...

dinsdag 26 maart 2024

jeter de la poudre aux yeux

iemand zand in de ogen strooien
('poeder in de ogen gooien')

Als je voor iemand een rookgordijn op wilt trekken, dan kun je hem of haar zand in de ogen strooien, zodat hij of zij het allemaal even niet meer zo duidelijk ziet. In het Frans doe je dat niet met zand, maar met poeder. Het effect is uiteraard hetzelfde. En uiteindelijk komt het helemaal op hetzelfde neer, want met poudre wordt hier niet 'kruit' of 'talkpoeder' bedoeld, maar het stof van de weg, ofwel... zand, inderdaad. Overigens betekende de uitdrukking, die al uit de twaalfde eeuw dateert, 'de overwinning behalen op anderen' en verwijst naar het stof dat een hardloper doet opwaaien als hij er flink de sloffen in zet. Daarmee ontneemt hij zijn tegenstanders het zicht op een overwinning...

volgende keer:
genieten we van de overvloed...

maandag 25 maart 2024

plus on est de fous plus on rit

hoe meer zielen hoe meer vreugd
('met hoe meer gekken men is, des te meer lacht men')

Die voorwaarde van gekte kennen wij niet in het Nederlands. Misschien heeft dat te maken met ons nuchtere 'doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg'. In het Franse taalgebied heb je kennelijk wel een aantal clowns als gangmaker nodig om de stemming erin te krijgen. 

volgende keer:
hebben we wat in onze ogen...

zondag 24 maart 2024

dessins humoristiques : indécent

topless : meten met twee maten

'Mijn God, Hélène! Zo kun je nog niet rondlopen op het strand... dat is ongepast!'

volgende keer:
hebben we het gezellig samen...

zaterdag 23 maart 2024

panneaux insolites : les voisins sont plus riches que nous

anti-inbraakmatje:
'de buren zijn rijker dan wij'
van je buren moet je het hebben

... tenminste als je zelf niet genoeg te bieden hebt...


volgende keer:
bespreken we de nieuwe badmode...